İSG KATİP SİSTEMİ e-Bildirge kullanıcılarına açıldı

25 Mart 2013 23:59 tsi
İSG-Katip sisteminde yaşanan sorunlar nedeniyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 25 Mart 2013 tarihinde değişiklik yapılmış olup, artık 25.3.2013 İSG KATİP SİSTEMİ e-Bildirge yöneticileri kullanıcılarına açılmıştır. 

İSG-Katip sisteminde yaşanan sorunlar nedeniyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 25 Mart 2013 tarihinde değişiklik yapılmış olup, artık 25.3.2013 İSG KATİP SİSTEMİ  e-Bildirge yöneticileri kullanıcılarına açılmıştır.

Bundan böyle İSG katip sisteminden iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirebilmesi amacıyla Görevlendirme yapılacak işyerinin “e-Bildirge Yöneticisi”'nin SGK kayıtlarında tanımlanmış olması,

•    Bu kişilerin e-devlet şifreleri aracılığıyla http://isgyh.csgb.gov.tr adresinden İSG-KATİP sistemine giriş yaparak, görevlendirilecek iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimini T.C. Kimlik numaraları vasıtasıyla sistem havuzundan seçmeleri,

•    Sistem üzerinden seçilen iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminin, yine aynı sistem üzerinden e-Devlet şifreleri ile sisteme giriş yapıp uygun bulmaları halinde sözleşmelerini onaylamaları gerekmektedir. Ayrıca, daha önce onayı alınmış ve geçerliliği deva eden sözleşmelerin de "İSG-KATİP" sistemi üzerinden bildirilmesi ve yenilenmesi gerekmektedir. 

 Bakanlık duyurusu aşağıya  alınmıştır.

İşyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirecek işverenlerin dikkatine!!!

Bilindiği üzere; 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Kanunu gereğince işverenlerce görevlendirilmesi gereken iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimlerine ilişkin sözleşme bildirimleri, ilgili Yönetmeliklerde yer alan sözleşme örneklerine göre yapılmaktaydı.

Bugün gelinen süreçte ve İSG Kanununun kapsamı dikkate alındığında, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi sözleşme bildirimlerine ilişkin iş ve işlemlerin daha etkin ve hızlı şekilde yürütülmesi amacıyla Genel Müdürlüğümüzce “İSG-KATİP” programı hazırlanmış ve 15.2.2013 itibariyle tüm işyerlerinin kullanımına açılmıştır ve 25.3.2013 e-Bildirge yöneticileri kullanıcılarına açılmıştır. İşveren, ortak, vekil, muhasebe ve işveren türlerine ait yetkiler kaldırılmış olup sadece e-Bildirge yöneticileri sisteme giriş yapabileceklerdir. 

Sistemin kullanılabilmesi ve iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirebilmesi amacıyla;

·         Görevlendirme yapılacak işyerinin “e-Bildirge Yöneticisi”'nin SGK kayıtlarında tanımlanmış olması,

·    Bu kişilerin e-devlet şifreleri aracılığıyla http://isgyh.csgb.gov.tr adresinden İSG-KATİP sistemine giriş yaparak, görevlendirilecek iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimini T.C. Kimlik numaraları vasıtasıyla sistem havuzundan seçmeleri,

·         Sistem üzerinden seçilen iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminin, yine aynı sistem üzerinden e-Devlet şifreleri ile sisteme giriş yapıp uygun bulmaları halinde sözleşmelerini onaylamaları gerekmektedir. Ayrıca, daha önce onayı alınmış ve geçerliliği deva eden sözleşmelerin de "İSG-KATİP" sistemi üzerinden bildirilmesi ve yenilenmesi gerekmektedir.  

Yukarıda yer alan işlemlerin yapılmış olması, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme bildirimlerinin Genel Müdürlüğümüze bildirilmiş olması olarak kabul edilecek olup, bu işlemden sonra herhangi bir evrak işlemi yapılmasına ihtiyaç bulunmamaktadır. Ancak, daha önceden onay alınmış sözleşme veya görevlendirme belgelerinin fesih veya başka bir nedenle geçerliliğini yitirmesi halinde işveren tarafından durumun beş iş günü içinde Genel Müdürlüğümüze yazılı olarak bildirilmesi gerekmektedir.

Bu nedenle, işlemlere gerekli özenin gösterilmesi ve tamamlanan işlemlere ilişkin olarak Bakanlık yetkililerine ilave soru yöneltilmemesi ve sistemin kullanımıyla ilgili yaşanabilecek sorunların çözümü için, öncelikle sistemde yer alan kullanma kılavuzundaki “hizmet alan işyerleri modülü”nün incelenmesi uygun olacaktır. 

Ayrıca, görevlendirme yapılamaması durumunun, ilgili işyerlerinin Tehlike Sınıfları Tebliğine uygun bir tehlike sınıfı seçilmemiş olması ya da görevlendirilen iş güvenliği uzmanının işyerlerinin tehlike sınıfına uygun sertifikasının olmamasından kaynaklanacağı bilinmelidir. 

NOT: Uygulamanın çalışabilmesi için aşağıdaki hususlara ayrıca dikkat edilmesi gerekmektedir:

1. Uygulamanın çalışabilmesi için; Mozilla Firefox 14+, Google Chrome 21+, Safari 5+, Internet Explorer 9+, Opera 12+ internet tarayıcılarına (web browser) ihtiyaç duyulmaktadır.

2. Tehlike sınıfı bildirimlerinin, e-Bildirge yoluyla ve “İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN İŞYERİ TEHLİKE SINIFLARI TEBLİĞİ” uygun şekilde Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılmış olması gerekmektedir. Bildirim yapmayan işyerlerinin sistem üzerinden işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı görevlendirmesi mümkün değildir.

 www.resulkurt.com

Ticari İşletmelerin Kaydının Silinmesi

Gerçek kişiye ait ticari işletmelerin, faaliyetine son verilmesi ya da başka bir gerçek ya da tüzel kişiye devredilmesi halinde ONBEŞ GÜN içerisinde ticaret unvanının silinmesi için ticari işletmenin sahibi tarafından müdürlüğe başvurulması gerekmektedir.

Bir kişiye ait ticari işletmenin, işletme sahibinin ölümü durumunda, ölen kinin mirasçılarından birinin silinme talebinde bulunması halinde ticari işletmenin kaydı silinir. Eğer ticari faaliyetin devamını talep ederlerse, bu durumda ticari işletme mirasçıların izniyle aralarında kendilerinin de olabileceği yeni sahibi ticari işletmenin kendi adına kayıt edilmesini isteyebilir.

Ticareti terk ettiği tespit edilen bir gerçek kişiye ait ticari işletmenin kaydı da, bu durumu teyit eden belgenin ilgili resmi makamlardan alınmasının ardından resen silinir.

Ticareti terk ettiğini bildiren tacirin, bu konuda vermiş olduğu terk dilekçesi ile birlikte mal beyanını da müdürlüğe vermek zorundadır.

Ücret Bordrosu Geçersizliğinin Cezası Üzerine

Bilindiği üzer işverenler/işyeri yetkilileri, SGK Müfettişi ve Sosyal Güvenlik Denetmenleri’ne incelenmek üzere talep edildiği takdirde yasal defter ve belgelerini 15 gün içerisinde ibraz etmekle yükümlüdürler.

Kayıt ve belgelerden ücret tediye bordrosu işyeri ile ilgili SGK tarafından yapılan incelemede, mevzuat anlamıyla önemli bir yer teşkil etmektedir.

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin[1]  105. maddesinde “işverenlerin, SGK’ya verecekleri prim belgesinde yazılı olanları doğrulayıcı nitelikte olmak ve 5510 Sayılı Kanun’un[2] 102’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin beş numaralı alt bendinde sayılan hususları içerecek şekilde aylık ücret tediye bordrosu düzenlemekle yükümlü” oldukları belirtilmiştir.

5510 sayılı Kanun’un 102’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin beş numaralı alt bendinde ise “İşverenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye bordrosunda;

·         İşyerinin sicil numarası,
·         Bordronun ilişkin olduğu ay, 
·         Sigortalının adı, soyadı, 
·         Sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası,
·         Ücret ödenen gün sayısı, 
·         Sigortalının ücreti,

·     Ödenen ücret tutarı ve ücretin alındığına dair sigortalının imzasının bulunması zorunlu olduğu açıklanmıştır.

Belirtilen unsurlardan herhangi birini ihtiva etmeyen (imza şartı yönünden makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödemeler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmıyor ve her bir geçersiz ücret tediye bordrosu için aylık asgari ücretin yarısı tutarında, idari para cezası uygulanmaktadır.

Ücret bordrolarının SGK tarafından çeşitli şekillerde incelemesi söz konusu olsa da, incelemeler genellikle kayıt dışı çalışmalarının tespitine yönelik olmaktadır. Kayıt dışı çalışma kişinin hiç sigortalı bildirilmemesi şeklinde olabileceği gibi, bildirimi yapılan kişinin ücret ve prime esas günlerinin eksik gösterilmesi şeklinde de olmaktadır. Bu açıdan bakıldığında Kanun’da belirtilen hususların ücret bordrosunda her ne kadar bulunması zorunlu olsa da, inceleme yönünden işçiyi ve işvereni bağlayacak en önemli başlık ücret bordrolarında çalışanların imzalarını bulunup bulunmadığıdır. 10 ve daha üzeri işçi çalıştıran işyerlerinde ücretlerin bankadan ödenmesi söz konusu olduğundan veya ücretlerin makbuz karşılığında ödenmesi durumunda bordroları geçerli sayılmaktadır.

İşyeri kayıt ve belgelerinin incelenmesi sırasında, söz konusu ücret bordrolarının neleri ihtiva edeceği yasada açık ve net olarak sayılmasına rağmen, yasada belirtilen hususlara riayet edilmediğinden işverenler gereksiz cezalarla karşı karşıya gelmektedir. Her ne kadar bu konuda işverenlere, defter tutanlara incelemeler sırasında rehberlikler edilse de maalesef SGK ile uyumlu olmayan bilgisayar programları incelemesi yapılanları zor duruma sokmaktadır. Bu konuda işyeri defter ve belge tutma yükümlülüğü bulunan muhasebeci ve mali müşavirlerin daha dikkatli olmaları gerekmektedir.

SGK açısından konu değerlendirilecek olursa; ücret bordroları her ne kadar işverenin işyerinde çalışan işçilerin aylık ücret detaylarını gösterse de yasal defterin dayanağı belge niteliğindedir. Dolayısıyla cezaların amacı ne kadar caydırıcılık olsa da ücret bordrolarının 5510 sayılı yasanın 102’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin beş numaralı alt bendinde belirtilen hususlardan herhangi birini içermiyor diye aylık asgari ücretin yarısı tutarında ceza uygulanmasının biraz fazla olduğu kanaatindeyiz. Nihayetinde cezanın muhakkak önerilmesi gerekiyor ise de, bunun daha asgari tutarlar üzerinden uygulanması gerekmektedir. Çünkü işçi çalıştıran bütün işverenler ücret tediye bordrosu, ücret hesap pusulası tutmaktadır. Bu bordro ve pusulada kayıtlı bütün hesaplar aynı zamanda işyeri yasal defteri ile de çoğunlukla mutabıktır. Hal böyle iken incelemenin asıl amacı ile ilgili her şey yasal olup örneğin bordronun bilgisayardan dökümü sırasında işyeri sicil numarası sehven işlenmemiş diye uygulanan ceza işverenleri yıpratmaktadır.

Bu konuda belirteceğimiz son husus ücret bordrosu, ücret hesap pusulası 5510, 4857 ve 213 sayılı Kanunlar çerçevesinde incelenmektedir. Ancak söz konusu Kanunlarda da bordronun ne şekilde tutulacağına yönelik farklılıklar söz konusudur. İşveren SGK’ya kayıt belgelerini sunarken 5510 sayılı yasaya göre ücret bordrolarının imzalı olması gerekiyor (imza şartı yönünden makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödemeler hariç). Bölge Çalışma Müdürlükleri’ne kayıt belgelerini sunarken ücret hesap pusulalarında işçi imzasının bulunması gerekmiyor. Vergi Usul Kanunu açısından incelemeye sunacaksa bordrolarda imzaların olması gerekiyor.

İşte, farklı kanunlardaki farklı uygulamalar işverenleri zor durumda bıraktığından ya söz konusu kanunlarda ortak bir uygulama belirlenmeli ya da en azından uygulanan cezalarda biraz indirime gidilmesinin doğru olacağı kanaatindeyiz. Firma yetkililerine de buradan söyleyeceğimiz şey; hangi kanun yönünden olursa olsun imkanlar dahilinde aldıkları ücretleri gösteren ücret bordrosu ve ücret hesap pusulalarını çalışanlara mutlaka imzalatmalıdırlar. Böylelikle gerek yazımızda izah edildiği şekilde işverenlere idari incelemelerde kolaylık ve rahatlık sağlanmış olacak gerekse de dava konusu olan olaylarda da bu durum işyeri lehine durum teşkil etmiş olacaktır.

www.muhasebetr.com

---

[1] 12.05.2010  tarih  27579 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

[2] 16.06.2006 tarih 26200 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Kaynak: www.MuhasebeTR.com